Maak een afspraak
Print this page

De Val(c)k

De Val(c)k, een kleine geschiedenis van vierhonderd jaar

Vier honderd jaar lang werd in de Hasseltse Straat café De Val(ck) uitgebaat. Tot eind jaren zestig werd er bier getapt. 

In 1577 maakt Herk zich klaar om prinsbisschop Gerard van Groesbeek te ontvangen. Alles lag er een beetje onderkomen bij. Om een goede indruk te maken moesten de wallen hersteld worden en de kasseien recht gelegd. Een speelman uit Sint-Truiden kwam om de mensen te vermaken. Deze at en dronk voor drie gulden en vier stuivers op kosten van de stad, terwijl de kasseiers overnachtten in De Valck voor twee stuivers per nacht.

Herberg De Valck lag aan de Hasseltse Straat tussen De Wildeman en De Arend. Huisnummers bestonden nog niet, maar veel huizen hadden een naam en dat hielp bij het vinden van het juiste adres. Deze naam stond niet geschreven op de voorgevel, maar was in de vorm van een afbeelding of een uithangbord aan de muur bevestigd.

Honderd jaar later, bij de brand van 1679, werd Den Valck samen met een groot deel van de stad verwoest. Amper twaalf huizen bleven gespaard.
 

22. De Valck
Hendrick vanden 
Hove daer na sijnen 
soen Hendrick van de
Hove dar na synen soon
Hendrick van den Hove
daer na met coop
joannes Erasmus 
van Loffelt  
gebrant             1679


Maar Herk herrees uit de as. Dat was niet de eerste keer en het zou ook niet de laatste keer zijn. En zo verging het ook De Valck. De jaren gingen voorbij, de herberg veranderde regelmatig van eigenaar maar de naam bleef bestaan. 

We maken een sprong naar de 19de eeuw en in de telling van 1847 – 1856 staat Petrus Truyts uit Heist-op-den-Berg geregistreerd als bewoner van het huis. Truyts was klompenmaker en herbergier. De volgende bewoners zijn meerdere ongehuwde leden van de familie Haesen. Het zijn landbouwers en waarschijnlijk te oud om een café open te houden, want tegen de telling van 1885 zijn ze allemaal overleden. In 1886 woont Hendrik Jozef Plesters uit Kuringen in De Valk. Hij was getrouwd met Maria Regina Franssens (°Herk) en er waren vijf kinderen in het gezin. Zijn beroep: Cabaretier (herbergier) en landbouwer. Na zijn dood in 1904 baat de weduwe het café verder uit, in de telling staat herbergierster.

Van de vijf kinderen overleefden er slechts twee de Eerste Wereldoorlog. Modest Plesters is genoemd naar zijn oom die in Amersfoort is overleden.

Heilig Hart

De oudste zoon Petrus Joannes (Jan) Plesters zette de nering van zijn vader verder. Hij huwde in 1920 Maria Elisa Haesen (weduwe Geybels). Op hun trouwdag speelde de harmonie Sint-Cecilia, waar Jan werkend lid van was, een serenade aan het café (Uit: Het nieuws der Week). Als het kermis was, werden de deuren naar de tweede kamer opengezet en werd er muziek gespeeld en gedanst. De harmonie deed alle cafés aan en het bier vloeide rijkelijk. Bij een openbare verkoop gaf de notaris een tournée générale. Het café zat dan stampvol. Jan Plesters reed ook met de vuilkar. Het vuilnis werd gestort en verbrand op de plaats waar nu het Vossegatpad is. De ‘vuilhoop’ is nu bedekt met aarde en is opgehoogd. 

Van links naar rechts, eerst boven en dan rij beneden: Jozef Geybels, Modest Plesters, René Mathijs, Louis Plesters, Lisa Haesen, Jeanne Plesters, René Plesters, Maria Plesters, Bertha Plesters, echtgenote neef

Achter het café was de koer die uitgaf op de stallen. Vaste klant Pol Kuypers (+1976) vertelde ooit dat een paar ‘lorejassen’ de poort hadden opengezet en even later liepen de varkens van Jan over de markt. Pol Kuypers was natuurlijk zelf één van de lorejassen! Na de tweede Wereldoorlog werd het café afgebroken en terug opgebouwd door de zonen Jef, Modeste en Louis. Ondertussen hield Jan café in een Amerikaanse barak op een braakliggend stuk grond aan de overkant van de straat. Hij stopte met de boerderij en de kinderen oefenden moderne beroepen uit. Ze deden datgene wat de mensen nodig hadden: huizen bouwen, de post bezorgen, graven delven en het vuilnis opladen, haren knippen en krullen …

Amerikaanse barak


René Plesters (in wit hemd), Maurice Laveren (achter René), Simonne Laveren (in deuropening), Bertha Plesters (op stoel), Francis Vancluysen (peuter) en hondje Fifi

In 1948 werd café De Valk opnieuw geopend. Er was een grote klandizie en op kermisdagen moest iedereen meehelpen. Louis en René konden goed zingen. Naar het schijnt wilde regisseur Matterne dat Louis met hem mee naar Brussel ging om acteur te worden. Maar daar stak moeder Plesters een stokje voor. Hij moest dus tevreden zijn met het publiek in het café. Dochter Bertha had ondertussen een kapsalon in het rechtse deel van het huis.

Na de dood van moeder en vader Plesters in 1960 werd het huis opgedeeld. Rechts woonde Louis de postbode met zijn gezin. Links woonde Modeste, die het café uitbaatte geholpen door broers en zusters. Hij tapte nog bier in De Valk tot einde jaren zestig. Toen kwam er een einde aan het meer dan vierhonderdjarig bestaan. Het enige wat rest zijn wat foto’s, enkele documenten en de verhalen van de Herkenaren.

Een welgemeend woord van dank gaat naar de familie voor de foto’s en de verhalen. 

Hille Raskin met medewerking van Jos Leemans en Ronny Reuten

Stadhuis

Pikkeleerstraat 14 3540 Herk-de-Stad
Telefoonnummer
013 38 03 10
E-mailadres
Openingsuren
Vandaag
tot uur Op afspraak, buiten voor vuilzakken.
Morgen
tot uur Op afspraak, buiten voor vuilzakken.
Sluitingsdagen

OCMW

Dr. Vanweddingenlaan 21 3540 Herk-de-Stad
Telefoonnummer
013 78 09 40
E-mailadres
Openingsuren
Vandaag
tot uur Onze diensten werken op afspraak.
Morgen
tot uur Onze diensten werken op afspraak.
Sluitingsdagen

Nieuwsbrief

Schrijf je in voor één van onze nieuwsbrieven.